کد مطلب:301735 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:138

روات قرن 02


7- ابوبلج فزاری واسطی.

(توثیقات): یحیی بن معین و ابن سعد و نسائی و دار قطنی و ابوالفتح ازدی و ابراهیم بن یعقوب جوزجانی وی را توثیق نموده اند و ابن حبان نام او را در كتاب


ثقات خوش ذكر كرده است. روایات ابوبلج در تمامی سنن اربعه موجود است. (تهذیب الكمال ج 33/ 162، تاریخ الاسلام- حوادث و وفیات 121 هجری الی 140 هجری- ص 320، تهذیب التهذیب ج 12/ 47).

(مصدر حدیث كساء به نقل از ابوبلج فزاری): معجم اوسط طبرانی ج 3/ 388، 389/ ح 2836.

8- حافظ ابومحمد عطاء بن یسار هلالی مدنی متوفای 97 و یا 103 هجری.

(توثیقات): یحیی بن معین و ابوزرعه و نسائی و ابن سعد او را توثیق نموده اند و ابن حبان نام وی را در كتاب ثقات خویش ذكر نموده است. ابوحازم می گوید: «كسی را ندیدم كه مانند عطاء پیوسته در مسجد النبی حضور داشته باشد». (طبقات ابن سعد ج 5/ 173، ثقات ابن حبان ج 5/ 199، تهذیب الكمال ج 20/ 124، تذكره الحفاظ ج 1/ 90، سیر اعلام النبلاء ج 4/ 448، تهذیب التهذیب ج 7/ 217، شذرات الذهب ج 1/ 125).

(مصدر حدیث كساء به نقل از عطاء بن یسار): شرح السنه ج 7/ 204.

9- عامر بن سعد بن ابی وقاص مدنی متوفای 104 هجری.

(توثیقات): عجلی وی را توثیق نموده است و ابن حبان نیز نام او را در كتاب ثقات خویش آورده است. (ثقات عجلی ص 243، ثقات ابن حبان ج 5/ 186، سیر اعلام النبلاء ج 4/ 349، تهذیب التهذیب ج 5/ 63، اسعاف المبطا (مطبوع در ذیل موطا) ج 2/ 328، التحفه الطیفه ج 2/ 7).


(مصادر حدیث كساء به نقل از عامر بن سعد): تفسیر طبری ج 22/ 7، السنن الكبری ج 7/ 63، خصائص امیرالمومنین ص 48، 49، 81، مشكل الاثار ج 1/ 332، شواهد التنزیل ج 2/ 19- 22/ ح 654- 656، تفسیر ابن كثیر ج 3/ 458، المستدرك ج 3/ 108، 147، تلخیص المستدرك ج 3/ 107، 147.

10- ابوبكر محمد بن سیرین انصاری انسی بصری غلام مالك بن انس متوفای 110 هجری.

(توثیقات): روایات وی در تمامی صحاح سته موجود است و احمد بن حنبل و یحیی بن معین و عجلی او را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 405، ثقات ابن حبان ج 5/ 348، صفه الصفوه ج 3/ 241، سیر اعلام النبلاء ج 4/ 606، بحر الدم ص 138، تهذیب الكمال ج 25/ 344، تهذیب التهذیب ج 9/ 214، اسعاف المبطا (مطبوع در ذیل موطا) ج 2/ 351، طبقات المعتزله ص 17).

(مصادر حدیث كساء به نقل از محمد بن سیرین): تفسیر طبری ج 22/ 6، شواهد التنزیل ج 2/ 69/ ح 734، تفسیر ابن كثیر ج 3/ 484.

11- ابوالحسن عطیه بن سعد بن جناده عوفی جدلی كوفی متوفای 111 هجری.

(توثیقات): ابن سعد وی را توثیق نموده و ابن شاهین نیز نام وی را كتاب ثقات خویش آورده است. [1] (طبقات ابن سعد ج 6/ 304، ثقات ابن


شاهین ص 247، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 406، سیر اعلام النبلاء ج 5/ 325، تهذیب الكمال ج 20/ 145، تهذیب التهذیب ج 7/ 224).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عطیه ی عوفی): تفسیر طبری ج 22/ 6، 7، مشكل الاثار ج 1/ 334، تاریخ بغداد ج 9/ 126، ج 10/ 278، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 68- 70، شواهد التنزیل ج 2/ 55- 60/ ح 706، 707، 709، 710، 716، 718، مناقب ابن مغازلی ص 304/ ح 349، تفسیر ابن كثیر ج 3/ 485، اسد الغابه ج 3/ 413.

12- مصعب بن شیبه بن جبیر بن شیبه بن عثمان بن ابی طلحه قرشی عبدری مكی حجبی.

(توثیقات): یحیی بن معین و عجلی او را توثیق نموده اند و روایاتش در صحیح مسلم و سنن اربعه موجود است. وی روایت تطهیر را از صفیه بنت شیبه نقل كرده و ناقل از او نیز زكریا بن ابی زائده است. (تهذیب الكمال ج 28/ 31، تهذیب التهذیب ج 10/ 162).

(مصدر حدیث كساء به نقل ازم صعب بن شیبه): شرح السنه ج 7/ 204.


13- ابومحمد عطاء بن ابی رباح اسلم قرشی فهری متوفای 114 هجری.

(توثیقات): علمای عامه باتفاق او را توثیق نموده اند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود می باشد. وی مفتی اهل مكه در زمان خود بوده است. (ثقات عجلی ص 332، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 402، ثقات ابن حبان ج 5/ 198، سیر اعلام النبلاء ج 5/ 78، تهذیب الكمال ج 20/ 69، تذكره الحفاظ ج 1/ 98، تهذیب التهذیب ج 7/ 199).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عطاء بن ابی رباح): مسند احمد بن حنبل ج 4/ 107، تفسیر طبری ج 22/ 7، صحیح ترمذی- كتاب تفسیر القرآن، باب 34- ج 5/ 351/ ح 3205، صحیح ترمذی (بشرح ابن عربی) ج 13/ 200، مشكل الاثار ج 1/ 335، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 71، شواهد التنزیل ج 2/ 79، 80، 83، 85/ ح 754، 755، 758- 760، تفسیر ابن كثیر ج 3/ 483، اسباب النزول ص 203.

14- حافظ عبدالله بن عبیدالله بن ابی ملیكه زهیر بن عبدالله ابوبكر و ابومحمد قرشی تیمی مكی متوفای 117 هجری.

(توثیقات): قبلا درباره ی وی در پاورقی صفحه ی 286 سخن گفتیم.

(مصادر حدیث كساء به نقل از عبدالله بن ابی ملیكه): شواهد التنزیل ج 2/ 32/ ح 673، 674 فرائد السمطین 2/ 18، 19/ ح 362.

15- عمرو بن شعیب بن محمد بن عبدالله بن عمرو بن عاص ابوابراهیم و ابوعبدالله قرشی سهمی حجازی متوفای 118


هجری.

(توثیقات): قبلا درباره ی وی در پاورقی صفحه ی 120 سخن گفتیم.

(مصدر حدیث كساء به نقل از عمرو بن شعیب): تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 72.

16- ابوالجحاف داود بن ابی عوف سوید تمیمی برجمی كوفی.

(توثیقات): سفیان ثوری و احمد بن حنبل و یحیی بن معین وی را توثیق نموده اند و ابن حبان نیز در كتاب ثقات خود به او اشاره نموده است. (ثقات ابن حبان ج 6/ 280، تهذیب الكمال ج 8/ 434، تهذیب التهذیب ج 3/ 196).

(مصادر حدیث كساء به نقل از ابوالجحاف برجمی): مسند احمد بن حنبل ج 6/ 292، اخبار اصبهان (ط لیدن) ج/ 108، مشكل الاثار ج 1/ 334، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 64، شواهد التنزیل ج 2/ 70/ ح 736.

17- حافظ ابویحیی سلمه بن كهیل بن حصین حضرمی تنعی كوفی متوفای 121 هجری.

(توثیقات): علمای عامه وی را باتفاق توثیق نموده اند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. عجلی درباره ی وی می گوید: «ثقه ثبت فی الحدیث» و ابن حجر در كتاب الایثار از او چنین یاد می نماید: «ثقه مشهور». (ثقات عجلی ص 197، ثقات ابن حبان ج 4/ 317، سیر اعلام النبلاء ج 5/ 298، تهذیب التهذیب ج 4/ 155، الایثار ص 90).


(مصادر حدیث كساء به نقل از سلمه بن كهیل): مناقب ابن مغازلی ص 303/ ح 347، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 65، شواهد التنزیل ج 2/ 71، 72. ح 738، 739.

18- حافظ زبید بن حارث یامی (و یا ایامی) كوفی متوفای 122 هجری.

(توثیقات): وی باتفاق علمای عامه موثق است و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 163، ثقات ابن حبان ج 6/ 371، سیر اعلام النبلاء ج 5/ 296، صفه الصفوه ج 3/ 98 تهذیب الكمال ج 9/ 289تهذیب التهذیب ج 3/ 310).

(مصادر حدیث كساء به نقل از زبید یامی): مسند احمد بن حنبل ج 6/ 304، صحیح ترمذی (بشرح ابن عربی) ج 13/ 248، 249، معجم اوسط طبرانی ج 4/ 479/ ح 3811، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 62، 63، 67، 68، شواهد التنزیل ج 2/ 64- 67/ ح 724- 731، اسد الغابه ج 4/ 29.

19- حافظ ابوعبدالله سفیان بن سعید بن مسروق كوفی ثوری متوفای 126 هجری.

(توثیقات): علمای عامه غالبا از وی با عنوان «امیرالمومنین فی الحدیث» یاد می كنند. جمیع رجال جرح و تعدیل عامه وی را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 190، سوالات ابن الجنید لیحیی بن معین ص 50، 81، طبقات ابن سعد ج 6/ 371، مشاهیر علماء الامصار ص 169، تاریخ بغداد ج 9/ 151، سیر


اعلام النبلاء ج 7/ 229، تهذیب الكمال ج 11/ 154).

(مصادر حدیث كساء به نقل از سفیان ثوری): مسند احمد بن حنبل ج 6/ 304، صحیح ترمذی (بشرح ابن عربی) ج 13/ 248، 249، معجم اوسط طبرانی ج 4/ 479/ ح 3811، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 65، 66، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 62، 63، 75، شواهد التنزیل ج 2/ 64- 66/ ح 724- 729، اسد الغابه ج 4/ 29.

20- ابومحمد اسماعیل بن عبدالرحمن بن ابی كریمه حجازی كوفی سدی متوفای 127 هجری.

(توثیقات): قبلا توثیق وی را در پاورقی صفحه ی 120 آوردیم.

(مصادر حدیث كساء به نقل از اسماعیل سدی): تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 66، شواهد التنزیل ج 2/ 63، 64/ ح 722، 723.

21- حافظ ابواسحاق عمرو بن عبدالله بن ذی یحمد همدانی كوفی سبیعی متوفای 127 هجری.

(توثیقات): احمد بن حنبل و نسائی و یحیی بن معین و ابوحاتم و عجلی وی را توثیق نموده اند و تمامی صاحبان صحاح سته روایات وی را در كتب خویش نقل كرده اند. (ثقات عجلی ص 366، ثقات ابن حبان ج 5/ 177، صفه الصفوه ج 3/ 104، سیر اعلام النبلاء ج 5/ 392، تذكره الحفاظ ج 1/ 114، تهذیب الكمال ج 22/ 102، تهذیب التهذیب ج 8/ 63).

(مصدر حدیث كساء به نقل از ابواسحاق سبیعی): تاریخ ابن


عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 67.

22- حافظ ابوالحسن علی بن زید بن جدعان (عبدالله) بن ابی ملیكه تمیمی قرشی بصری متوفای 129 یا 131 هجری.

(توثیقات): در صحیح مسلم و سنن اربعه روایات وی آمده است. یعقوب بن شیبه او را توثیق نموده است و عجلی نام وی را در كتاب ثقات خویش آورده است. (سوالات ابن الجنید لیحیی بن معین ص 148، ثقات عجلی ص 346، سیر اعلام النبلاء ج 5/ 206، تهذیب الكمال ج 20/ 434، تهذیب التهذیب ج 7/ 322).

(مصادر حدیث كساء به نقل از علی بن جدعان): مسند احمد بن حنبل ج 6/ 323، مشكل الاثار ج 1/ 334، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 65، شواهد التنزیل ج 2/ 76، 77/ ح 747، 748، 750.

23- ابونصر یحیی بن ابی كثیر طائی یمامی متوفای 129 هجری.

(توثیقات): علمای عامه وی را باتفاق نموده اند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 475، ثقات ابن حبان ج 7/ 591، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 27، تهذیب التهذیب ج 11/ 268).

(مصدر حدیث كساء به نقل از ابونصر یمامی): شواهد التنزیل ج 2/ 43، 44/ ح 689، 690.

24- ابومعاویه عمار بن معاویه بن اسلم بجلی دهنی كوفی متوفای 133 هجری.


(توثیقات): احمد بن حنبل و یحیی بن معین و ابوحاتم و نسائی و ابن حبان و عجلی او را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 353، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 424، ثقات ابن حبان ج 5/ 268، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 138، تهذیب الكمال ج 21/ 208، تهذیب التهذیب ج 7/ 406).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عمار دهنی): مشكل الاثار ج 1/ 333، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 68، 69، شواهد التنزیل ج 2/ 82، 86- 88/ ح 757، 762، 764.

25- لیث بن ابی سلیم بن زنیم متوفای 138 یا 143 هجری.

(توثیقات): عثمان بن ابی شیبه و ساجی وی را صدوق دانسته و عجلی نام وی را در كتاب ثقات خویش آورده است. (ثقات عجلی ص 399، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 179، تهذیب الكمال ج 24/ 279، تهذیب التهذیب ج 8/ 465).

(مصدر حدیث كساء به نقل از لیث بن ابی سلیم): تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 61.

26- شریك بن عبدالله بن ابی نمر مدنی متوفای قبل از 140 هجری.

(توثیقات): ابن سعد و ابوداود و عجلی او را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 217، سوالات ابن الجنید لیحیی بن معین ص 96، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 251، ثقات ابن حبان ج 6/ 444، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 159، تهذیب الكمال ج 12/ 475، تهذیب التهذیب ج 4/ 337).


(مصادر حدیث كساء به نقل از شریك بن ابی نمر): شرح السنه ج 7/ 204، مناقب خوارزمی ص 22، 23.

27- ابوبكر محمد بن سوقه غنوی كوفی متوفای دهه ی 140 هجری.

(توثیقات): علمای عامه وی را باتفاق توثیق نموده اند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 405، ثقات ابن حبان ج 7/ 404، ثقات ابن شاهین ص 289، صفه الصفوه ج 3/ 116، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 134، تهذیب التهذیب ج 9/ 209).

(مصدر حدیث كساء به نقل از محمد بن سوقه): تاریخ عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 67، 68.

28- عبدالملك بن ابی سلیمان میسره عرزمی ابومحمد یا ابوعبدالله كوفی متوفای 145 هجری.

(توثیقات): یحیی بن معین و احمد بن حنبل و ابن عمار موصلی و یعقوب بن سفیان و نسائی و ترمذی و ابن سعد و عجلی وی را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 309، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 371، ثقات ابن حبان ج 7/ 97، تهذیب الكمال ج 18/ 322، تهذیب التهذیب ج 6/ 396، تذكره الحفاظ ج 1/ 155، موسوعه رجال الكتب التسعه ج 2/ 489).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عبدالملك بن ابی سلیمان): مسند احمد ج 6/ 292، مناقب ابن مغازلی ص 304/ ح 348، شواهد التنزیل ج 2/ 70، 71، 83- 85/ ح 737، 758- 760.


29- اسماعیل بن عبدالله بن جعفر بن ابی طالب هاشمی متوفای 145 هجری.

(توثیقات): دارقطنی وی را توثیق نموده و ابن حبان در ثقات خویش نام وی را آورده است. (ثقات ابن حبان ج 4/ 15، الجامع فی الجرح و التعدیل ج 1/ 74، تهذیب الكمال ج 3/ 112، تهذیب التهذیب ج 1/ 306).

(مصادر حدیث كساء به نقل از اسماعیل بن عبدالله بن جعفر هاشمی): المستدرك ج 3/ 147، شواهد التنزیل ج 2/ 32، 33/ ح 673- 675، فرائد السمطین ج 2/ 18، 19/ ح 362، تلخیص المستدرك ج 3/ 147.

30- ابوعبدالله عمرو بن قیس ملائی بزاز كوفی متوفای 146 هجری.

(توثیقات): عجلی نام وی را در كتاب ثقات خویش آورده است. (ثقات عجلی ص 368، ثقات ابن حبان ج 7/ 221، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 250، تهذیب الكمال ج 22/ 200، تهذیب التهذیب ج 8/ 92).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عمرو بن قیس): معجم اوسط طبرانی ج 4/ 479/ ح 3811، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 62.

31- حافظ ابوسهل عوف بن ابی جمیله اعرابی بصری متوفای 146 هجری.

(توثیقات): یحیی بن معین و نسائی و ابن سعد وی را توثیق نموده اند و ابن


حبان نیز نام او را در كتاب ثقات خود آورده است. (ثقات ابن حبان ج 7/ 296، طبقات ابن سعد ج 7/ 258، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 383، تهذیب الكمال ج 22/ 437، تهذیب التهذیب ج 8/ 166).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عوف بن ابی جمیله): مسند احمد بن حنبل ج 6/ 296، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 69.

32- حافظ ابومحمد سلیمان بن مهران اسدی كاهلی كوفی اعمش متوفای 147 یا 148 هجری.

(توثیقات): یحیی بن معین و نسائی و عجلی وی را توثیق نموده اند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 204، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 234، ثقات ابن حبان ج 4/ 302، تاریخ بغداد ج 9/ 3، تهذیب الكمال ج 12/ 76، تهذیب التهذیب ج 4/ 222، تذكره الحفاظ ج 1/ 154).

(مصادر حدیث كساء به نقل از سلیمان بن مهران): تفسیر طبری ج 22/ 7، مشكل الاثار ج 1/ 332، مناقب ابن مغازلی ص 331، 332/ ح 345، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 64، 67، 68، شواهد التنزیل ج 2/ 88/ ح 765.

33- هاشم بن هاشم بن عتبه بن ابی وقاص قرشی زهری متوفای بعد از 147 هجری.

(توثیقات): علمای عامه در توثیق وی اتفاق نظر دارند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 455، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 206، تهذیب التهذیب ج 11/ 20).


(مصادر حدیث كساء به نقل از هاشم بن هاشم بن عتبه): تفسیر طبری ج 22/ 7، شواهد التنزیل ج 2/ 61، 62/ ح 719.

34- ابوعیسی عوام بن حوشب بن یزید ربعی واسطی متوفای 148 هجری.

(توثیقات): احمد بن حنبل و یحیی بن معین و ابوزرعه و ابن سعد و حاكم نیسابوری و عجلی وی را توثیق نموده اند و روایاتش در كلیه صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 376، ثقات ابن حبان ج 7/ 298، ثقات ابن شاهین ص 256، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 354، تهذیب الكمال ج 22/ 427، تهذیب التهذیب ج 8/ 163).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عوام بن حوشب): فرائد السمطین ج 1/ 367، 368/ ح 296، شواهد التنزیل ج 2/ 37، 38/ ح 682- 684.

35- ابویحیی زكریاء بن ابی زائده همدانی كوفی متوفای 149 هجری.

(توثیقات): علمای عامه وی را باتفاق توثیق نموده اند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود می باشد. (ثقات عجلی ص 165، ثقات ابن حبان ج 8/ 253، تاریخ بغداد ج 8/ 455، سیر اعلام النبلاء ج 6/ 202، تهذیب التهذیب ج 3/ 331).

(مصادر حدیث كساء به نقل از ابن ابی زائده): السنن الكبری ج 2/ 149، صحیح مسلم- كتاب فضائل الصحابه، باب 9- ج 4/ 1883/


ح 2424، صحیح مسلم (بشرح نووی) ج 15/ 194، 195، شرح السنه ج 7/ 204، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 63، شواهد التنزیل ج 2/ 36، 37/ ح 681، تلخیص المستدرك ج 3/ 147.

36- سعید بن زربی بصری عبادانی ابومعاویه و یا ابوعبیده خزاعی.

(توثیقات): ابن شاهین و ابن حبان در كتاب ثقات خویش به او اشاره نموده و ترمذی در كتاب سنن خویش از وی نقل روایت می نماید. (ثقات ابن شاهین ص 144، ثقات ابن حبان ج 6/ 362، تهذیب الكمال ج 10/ 430، تهذیب التهذیب ج 4/ 28).

(مصادر حدیث كساء به نقل از سعید بن زربی): تفسیر طبری ج 22/ 6، شواهد التنزیل ج 2/ 69/ ح 734.

37- یحیی بن عبید مكی.

(توثیقات): نسائی وی را توثیق نموده و ابن حبان نیز در كتاب ثقات خود به وی اشاره می كند. (ثقات ابن حبان ج 5/ 529، تهذیب الكمال ج 31/ 456، تهذیب التهذیب ج 11/ 254).

(مصادر حدیث كساء به نقل از یحیی بن عبید مكی): صحیح ترمذی- كتاب تفسیر القرآن، باب 34- ج 5/ 351/ ح 3205، صحیح ترمذی (بشرح ابن عربی) ج 13/ 200، تفسیر طبری ج 22/ 7، مشكل الاثار ج 1/ 335، شواهد التنزیل ج 2/ 79، 80/ ح 753- 755.


38- بلال بن مرداس فزاری نصیبی از اتباع تابعین.

(توثیقات): ابن حبان نام وی را در كتاب ثقات خود آورده و ابن خزیمه نیز در كتاب صحیح خویش از او روایت نقل می كند. از صاحبان صحاح سته نیز ابوداود و ترمذی و ابن ماجه در كتاب سنن خود روایاتی از وی نقل نموده اند. (ثقات ابن حبان ج 6/ 92، تهذیب الكمال ج 4/ 298، تهذیب التهذیب ج 1/ 504).

(مصادر حدیث كساء به نقل از بلال بن مرداس): تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 66، 67، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 66، شواهد التنزیل ج 2/ 63، 64/ ح 722، 723.

39- ابومحمد بكیر بن مسمار مدنی قرشی زهری متوفای 153 هجری.

(توثیقات): عجلی او را توثیق كرده و ابن حبان نیز در كتاب ثقات خود به وی اشاره نموده است. (ثقات عجلی ص 86، ثقات ابن حبان ج 6/ 105، تهذیب الكمال ج 4/ 251، تهذیب التهذیب ج 1/ 495، الجامع فی الجرح و التعدیل ج 1/ 110).

(مصادر حدیث كساء به نقل از بكیر بن مسمار): خصائص امیرالمومنین ص 48، 49، تفسیر طبری ج 22/ 7، مشكل الاثار ج 1/ 332، السنن الكبری ج 7/ 63، المستدرك ج 3/ 147، شواهد التنزیل ج 2/ 19- 21/ ح 654، 655، تلخیص المستدرك ج 3/ 147.

40- ابوعمرو عبدالرحمن بن عمرو بن یحمد اوزاعی متوفای


157 هجری.

(توثیقات): عجلی و ابن ابی حاتم و خلیلی وی را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 296، طبقات ابن سعد ج 7/ 488، سوالات ابن الجنید لیحیی بن معین ص 44، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 353، ثقات ابن حبان ج 7/ 62، سیر اعلام النبلاء ج 7/ 107، تهذیب التهذیب ج 6/ 238، تذكره الحفاظ ج 1/ 178).

(مصادر حدیث كساء به نقل از ابوعمرو اوزاعی): مسند احمد بن حنبل ج 4/ 107، مناقب ابن مغازلی ص 305/ ح 350، مشكل الاثار ج 1/ 336، 337، فرائد السمطین ج 2/ 22، 23/ ح 364، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 78،77، شواهد التنزیل ج 2/ 39- 45/ ح 686- 692، المستدرك ج 2/ 416، تلخیص المستدرك ج 3/ 147.

41- عبدالرحمن بن عبدالله بن دینار قرشی عدوی مدنی متوفای حدود 160 هجری.

(توثیقات): بخاری در كتاب صحیح خود از وی روایت نقل می كند و علی بن مدینی او را بعنوان فردی صدوق معرفی نموده است. (تهذیب الكمال ج 17/ 208، تهذیب التهذیب ج 6/ 206).

(مصدر حدیث كساء به نقل از عبدالرحمن بن عبدالله عدوی): شرح السنه ج 7/ 204.

42- جعفر بن زیاد احمر كوفی ابوعبدالله و یا ابوعبدالرحمن متوفای 165 یا 167 هجری.


(توثیقات): حدیث وی در تمامی كتب صحاح سته موجود می باشد.یحیی بن معین و یعقوب بن سفیان و یعقوب فسوی و عجلی وی را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 97، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 85، تهذیب الكمال ج 5/ 38، تهذیب التهذیب ج 2/ 92).

(مصادر حدیث كساء به نقل از جعفر بن زیاد احمر): مشكل الاثار ج 1/ 333، 334، شواهد التنزیل ج 2/ 62، 63، 70، 71/ ح 721، 737.

43- عقبه بن عبدالله رفاعی عبدی بصری متوفای 166 هجری.

(توثیقات): احمد بن حنبل و احمد بن صالح مصری وی را توثیق نموده اند و ابن شاهین نام او را در كتاب ثقات خود آورده است. همچنین ابن حجر تصریح می كند كه ابن شاهین نیز نام وی را در كتاب ثقات خود آورده است ولی دركتاب ثقات ابن شاهین كه به تحقیق قلعجی چاپ شده است نام عقبه بن عبدالله در كتاب وجود ندارد. [2] (ثقات ابن حبان ج 7/ 246، تهذیب


الكمال ج 20/ 205، تهذیب التهذیب ج 7/ 244).

(مصادر حدیث كساء به نقل ازعقبه بن عبدالله رفاعی): تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 66، 67، شواهد التنزیل ج 2/ 77، 78/ ح 751، 752.

44- ابوسلمه حماد بن سلمه بن دینار بصری بزاز خرفی بطائنی متوفای 167 هجری.

(توثیقات): مسلم و صاحبان سنن اربعه در كتب خویش روایات وی را آورده اند و ابن حبان و نسائی و ساجی و عجلی او را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 131، ثقات ابن حبان ج 6/ 216، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 130، سیر اعلام النبلاء ج 7/ 444، تهذیب الكما ج 7/ 253، تهذیب التهذیب ج 3/ 1).

(مصادر حدیث كساء به نقل از حماد بن سلمه): مسند احمد بن حنبل ج 6/ 323، مشكل الاثار ج 1/ 334، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 65، شواهد التنزیل ج 2/ 76، 77/ ح 747- 750.

45- ابواسرائیل اسماعیل بن خلیفه عبسی ملائی كوفی متوفای 169 هجری.

(توثیقات): ابن شاهین وی را در كتاب ثقات خویش توثیق نموده است و


ابن سعد درباره ی او می گوید: «یقولون انه صدوق» (یعنی: می گویند كه او فرد صدوقی است). (ثقات ابن شاهین ص 55، تهذیب الكمال ج 3/ 77، تهذیب التهذیب ج 1/ 293).

(مصادر حدیث كساء به نقل از ابواسرائیل ملائی): تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 66، 67، شواهد التنزیل ج 2/ 67/ ح 731.

46- طعمه بن عمرو جعفری عامری كوفی متوفای 169 هجری.

(توثیقات): یحیی بن معین و ابن ابی خیثمه و ابن نمیر و دیگران وی را توثیق نموده اند. (ثقات ابن حبان ج 6/ 492، تهذیب التهذیب ج 5/ 13).

(مصادر حدیث كساء به نقل از طعمه بن عمرو عامری): اخبار اصبهان (ط لیدن) 1/ 108، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 64.

47- ابوعبدالرحمن فضیل بن مرزوق اغر رقاشی رواسی كوفی متوفای قبل از 170 هجری.

(توثیقات): عجلی وی را توثیق نموده و ابن حبان نیز نام او را در كتاب ثقات خویش آورده است. (ثقات عجلی ص 384، ثقات ابن حبان ج 7/ 316، سیر اعلام النبلاء ج 7/ 342، تهذیب الكمال ج 23/ 305، تهذیب التهذیب ج 8/ 298).

(مصادر حدیث كساء به نقل از فضیل بن مرزوق): تفسیر طبری ج 22/ 6، 7، مشكل الاثار ج 1/ 334، تاریخ ابن عساكر (ترجمه


الحسن ع) ص 69، 70، شواهد التنزیل ج 2/ 55- 60/ ح 706، 707، 709، 710، 714- 718.

48- عبدالحمید بن بهرام فزاری مدائنی متوفای قبل از 170 هجری.

(توثیقات): احمد بن حنبل و ابن مدینی و ابوداود و ابن حبان و عجلی و ابن شاهین وی را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 286، ثقات ابن حبان، ج 7/ 120، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 341، ثقات ابن شاهین ص 232، سیر اعلام النبلاء ج 7/ 334، تهذیب التهذیب ج 6/ 109).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عبدالحمید بن بهرام): مسند احمد ج 6/ 298، تفسیر طبری ج 22/ 6، مشكل الاثار ج 1/ 335، شواهد التنزیل ج 2/ 73- 76/ ح 741- 743، 746.

49- عمرو بن ثابت بن هرمز بكری ابومحمد یا ابوثابت كوفی متوفای 172 هجری.

(توثیقات): ابوداود وی را در نقل حدیث صدوق می داند و از او در سنن خویش روایت نقل كرده است. (تهذیب الكمال ج 21/ 553، تهذیب التهذیب ج 8/ 9).

(مصدر حدیث كساء به نقل از عمرو بن ثابت بكری): شواهد التنزیل ج 2/ 69/ ح 735.

50- ابوعبدالرحمن عبدالله بن لهیعه بن عقبه بن فرعان حضرمی


اعدولی مصری متوفای 174 هجری.

(توثیقات): احمد بن صالح وی را توثیق نموده و ابن شاهین نیز در كتاب ثقات خویش نام او را آورده است. بعضی از روایات وی در صحیح مسلم و سنن ابی داود و سنن ترمذی و سنن ابن ماجه نقل شده است. (ثقات ابن شاهین ص 185، سیر اعلام النبلاء ج 8/ 11، تهذیب الكمال ج 15/ 487، تهذیب التهذیب ج 5/ 373، موسوعه رجال الكتب التسعه ج 2/ 335).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عبدالله بن لهیعه): مشكل الاثار ج 1/ 336، شواهد التنزیل ج 2/ 87، 88/ ح 764.

51- حافظ ابوعوانه وضاح بن عبدالله واسطی بزاز یشكری متوفای 176 هجری.

(توثیقات): علمای عامه وی را باتفاق توثیق نموده اند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 464، سیر اعلام النبلاء ج 8/ 217، تهذیب التهذیب ج 11/ 116).

(مصادر حدیث كساء به نقل از ابوعوانه): معجم اوسط طبرانی ج 3/ 388، 389/ ح 2836، خصائص امیرالمومنین ص 61- 64، شواهد التنزیل ج 2/ 30، 31/ ح 670.

52- حافظ ابوالعباس ولید بن مزید بیروتی عذری متوفای 177 هجری.

(توثیقات): دحیم و ابوداود و نسائی و دار قطنی و ابن ماكولا و حاكم


نیسابوری وی را توثیق نموده اند. (سیر اعلام النبلاء ج 9/ 419، تهذیب الكمال ج 31/ 81، تهذیب التهذیب ج 11/ 150).

(مصادر حدیث كساء به نقل از ولید بن مزید): المستدرك ج 2/ 416، شواهد التنزیل ج 2/ 39، 40/ ح 686.

53- ابوالحسن علی بن هاشم بن برید خزاز عایذی قرشی كوفی متوفای 181 هجری.

(توثیقات): یعقوب بن شیبه و ابن حبان و یحیی بن معین و عجلی او را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 351، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 422، ثقات ابن حبان ج 7/ 213، انساب سمعانی ج 4/ 120، سیر اعلام النبلاء ج 8/ 342).

(مصادر حدیث كساء به نقل از علی بن هاشم عایذی): تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 65، شواهد التنزیل ج 2/ 72/ ح 739.

54- ابوعلی محمد بن سلیمان بن عبدالله بن اصبهانی كوفی متوفای 181 هجری.

(توثیقات): عجلی وی را توثیق نموده و ابن حبان نیز در كتاب ثقات خود نام او را ذكر كرده است. (ثقات عجلی ص 404، ثقات ابن حبان ج 9/ 52، تهذیب الكمال ج 25/ 308، تهذیب التهذیب ج 9/ 201).

(مصادر حدیث كساء به نقل از محمد بن سلیمان بن عبدالله اصبهانی): تفسیر طبری ج 2/ 7، صحیح ترمذی- كتاب تفسیر القرآن، باب 34- ج 5/ 351/ ح 3205، صحیح ترمذی (بشرح ابن عربی) ج 13/ 200،


مشكل الاثار ج 1/ 335، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 71، شواهد التنزیل ج 2/ 79، 80/ ح 753- 755.

55- حافظ ابوسعید یحیی بن زكریا بن ابی زائده همدانی و ادعی متوفای 182 یا 183 یا 184 هجری.

(توثیقات): یحیی بن معین و یعقوب بن شیبه و ابن سعد وی را توثیق نموده اند و تمامی صاحبان صحاح سته از وی روایت نقل كرده اند. (ثقات ابن حبان ج 7/ 615، سیر اعلام النبلاء ج 8/ 337، تهذیب الكمال ج 31/ 305، تهذیب التهذیب ج 11/ 208).

(مصادر حدیث كساء به نقل از یحیی بن زكریا بن ابی زائده): شرح السنه ج 7/ 204، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 63، شواهد التنزیل ج 2/ 36، 37/ ح 681.

56- ابوهشام حسان بن ابراهیم بن عبدالله عنزی كوفی كرمانی متوفای 186 هجری.

(توثیقات): بخاری و مسلم در صحیحین، و ابوداود در سن خود از وی روایت نقل كرده اند احمد بن حنبل و یحیی بن معین و ابن المدینی نیز به توثیق او پرداخته اند. (ثقات ابن حبان ج 8/ 207، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 40، تهذیب الكمال ج 6/ 9، تهذیب التهذیب ج 2/ 245).

(مصادر حدیث كساء به نقل از حسان بن ابراهیم عنزی): مناقب ابن مغازلی ص 303/ ح 347، شواهد التنزیل ج 2/ 71/ ح 738.


57- ابواسماعیل حاتم بن اسماعیل كوفی ساكن مدینه متوفای 186 یا 187 هجری.

(توثیقات): علمای عامه متفقا وی را توثیق نموده اند و روایاتش در تمامی كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 101، ثقات ابن حبان، ج 8/ 210، تهذیب الكمال ج 5/ 187، تهذیب التهذیب ج 2/ 128).

(مصادر حدیث كساء به نقل از حاتم بن اسماعیل كوفی): خصائص امیرالمومنین ص 48، 49، مشكل الاثار ج 1/ 332، شواهد التنزیل ج 2/ 21، 22/ ح 656.

58- عبدالسلام بن حرب ملائی بصری كوفی متوفای 187 هجری.

(توثیقات): علمای عامه او را باتفاق توثیق نموده اند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 303، ثقات ابن حبان ج 7/ 128، سیر اعلام النبلاء ج 8/ 335، تذكره الحفاظ ج 1/ 271، تهذیب التهذیب ج 6/ 316).

(مصادر حدیث كساء به نقل از عبدالسلام بن حرب): تفسیر طبری ج 22/ 6، شواهد التنزیل ج 2/ 45، 46/ ح 693.

59- حافظ ابوعبدالله جریر بن عبدالحمید بن یزید ضبی كوفی رازی متوفای 188 هجری.

(توثیقات): كلیه ی علمای جرح و تعدیل عامه وی را توثیق نموده اند و


روایاتش نیز در تمامی كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 96، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 81، ثقات ابن حبان ج 6/ 145، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 9، تذكره الحفاظ ج 1/ 271، تهذیب التهذیب ج 2/ 75).

(مصادر حدیث كساء به نقل از جریر بن عبدالحمید ضبی): مشكل الاثار ج 1/ 332، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 67، 68، شواهد التنزیل ج 2/ 83، 84/ ح 758، 759.

60- ابوصخر حمید بن زیاد خراط مدنی معروف به ابن ابی المخارق متوفای 189 یا 192 هجری.

(توثیقات): ابن حبان و عجلی و دار قطنی وی را توثیق نموده اند. (ثقات عجلی ص 134، ثقات ابن حبان ج 188 6، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 136، تهذیب التهذیب الكمال ج 7/ 366، تهذیب التهذیب ج 3/ 41).

(مصادر حدیث كساء به نقل از ابن ابی المخارق): مشكل الاثار ج 1/ 336، شواهد التنزیل ج 2/ 78، 88/ ح 763، 764.

61- حافظ ابوعبدالله فضل بن موسی سینانی مروزی متوفای 192 هجری.

(توثیقات): علمای عامه وی را باتفاق توثیق نموده اند و در تمامی كتب صحاح سته روایاتش موجود است. (ثقات ابن شاهین ص 264، ثقات ابن حبان ج 7/ 319، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 103، تهذیب الكمال ج 23/ 254، تهذیب التهذیب ج 8/ 286).


(مصادر حدیث كساء به نقل از ابوعبدالله سینانی): تاریخ بغداد ج 10/ 278، شواهد التنزیل ج 2/ 22- 24/ ح 657، 658.

62- حافظ ابوعبدالله محمد بن جعفر هذلی غندر بصری كرابیسی متوفای 193 هجری.

(توثیقات): علمای عامه در وثاقت وی اتفاق نظردارند و روایتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 402، ثقات ابن حبان ج 9/ 50، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 98 و 16/ 214، تهذیب التهذیب ج 9/ 96).

(مصدر حدیث كساء به نقل از ابوعبدالله غندر): مسند احمد بن حنبل ج 6/ 296.

63- حافظ ابوالعباس ولید بن مسلم دمشقی متوفای 195 هجری.

(توثیقات): روایات وی در جمیع كتب صحاح سته موجود می باشد و وثاقت وی نزد عامه مورد اتفاق است. (ثقات عجلی ص 466، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 211، تهذیب التهذیب ج 11/ 151).

(مصدر حدیث كساء به نقل از ولید بن مسلم): شواهد التنزیل ج 2/ 39- 41، 44، 45/ ح 686، 688، 690، 691، 692.

64- حافظ ابومحمد اسحاق بن یوسف بن مرداس قرشی واسطی ازرق متوفای 195 هجری.


(توثیقات): علمای عامه را باتفاق توثیق نموده اند و روایاتش در جمیع كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 62، ثقات ابن حبان ج 6/ 52، الجامع فی الجرح و التعدیل ج 1/ 66، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 171، تهذیب التهذیب ج 1/ 257).

(مصدر حدیث كساء به نقل از اسحاق بن یوسف بن مرداس): شواهد التنزیل ج 2/ 85، 86/ ح 761.

65- حافظ ابوسفیان وكیع بن جراح بن ملیح بن عدی بن فرس رواسی كوفی متوفای 196 یا 197 هجری.

(توثیقات): علمای جرح و تعدیل عامه در توثیق وی اتفاق نظر دارند و تمامی صاحبان صحاح سته روایات او را در كتاب خویش نقل كرده اند. (ثقات عجلی ص 464، ثقات ابن حبان ج 7/ 562، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 140، صفه الصفوه ج 3/ 170، تهذیب التهذیب ج 11/ 123).

(مصادر حدیث كساء به نقل از وكیع بن جراح): تفسیر طبری ج 22/ 6، شواهد التنزیل ج 2/ 75، 76/ ح 745.

66- حافظ ابوهشام عبدالله بن نمیر همدانی خارفی [3] كوفی متوفای 199 هجری.

(توثیقات): وثاقت وی نزد عامه مورد اتفاق می باشد و روایاتش در


تمامی كتب صحاح سته موجود است. (ثقات عجلی ص 282، ثقات ابن حبان ج 7/ 60، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 244، تذكره الحفاظ ج 1/ 327، تهذیب التهذیب ج 6/ 57، الانساب سمعانی ج 2/ 305، موسوعه رجال الكتب التسعه ج 2/ 360).

67- اسباط بن نصر همدانی ابویوسف (یا ابونصر) كوفی متوفای 199 هجری.

(توثیقات): روایات وی در صحیح مسلم و سنن اربعه نقل شده است و این حبان نام وی را در «ثقات» آورده است. (ثقات ابن حبان ج 6/ 85، تهذیب الكمال ج 2/ 357، تهذیب التهذیب ج 1/ 211).

(مصادر حدیث كساء به نقل از اسباط بن نصر): تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسن ع) ص 66، 67، تاریخ ابن عساكر (ترجمه الحسین ع) ص 66، شواهد التنزیل ج 2/ 63، 64/ ح 722، 723.

68- ابواسماعیل محمد بن اسماعیل بن مسلم بن ابی فدیك دیلی مدنی متوفای 199 یا 200 هجری.

(توثیقات): ابن شاهین و یحیی بن معین وی را توثیق نموده اند و ابن حبان نیز در كتاب ثقات خود به او اشاره نموده است. (ثقات ابن شاهین ص 286، ثقات ابن حبان ج 9/ 42، تاریخ یحیی بن معین ج 2/ 505، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 486، تهذیب التهذیب ج 9/ 61).


(مصادر حدیث كساء به نقل از ابواسماعیل بن ابی فدیك): المستدرك ج 3/ 147، شواهد التنزیل ج 2/ 32/ ح 673، 674، فرائد السمطین ج 2/ 18، 19/ ح 362.

69- ابوضمره انس بن عیاض لیثی مدنی متوفای 200 هجری.

(توثیقات): وثاقت وی نزد عامه مورد اتفاق است و در جمیع كتب صحاح سته روایات او را می توان یافت. (ثقات ابن شاهین ص 72، ثقات ابن حبان ج 6/ 76، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 86، تذكره الحفاظ ج 1/ 323، تهذیب التهذیب ج 1/ 375).

70- ابوحفص عمر بن یونس یمامی متوفای حدود 200 هجری.

(توثیقات): احمد بن حنبل و ابن معین و ابن شاهین وی را توثیق نموده اند و ابن حبان نیز در كتاب ثقات خویش به او اشاره می نماید. (ثقات ابن شاهین ص 197، ثقات ابن حبان ج 8/ 445، سیر اعلام النبلاء ج 9/ 422، الجرح و التعدیل ج 6/ 142).

(مصدر حدیث كساء به نقل از ابوحفص یمامی): شواهد التنزیل ج 2/ 43، 44/ ح 690.

71- ابوالجهم ازرق بن علی بن مسلم حنفی كوفی متوفای حدود


200 هجری.

(توثیقات): حاكم از وی در كتاب المستدرك علی الصحیحین روایت نقل می كند و ابن حبان نیز نام او را درثقات خویش ثبت نموده است. (ثقات ابن حبان ج 8/ 136، تهذیب الكمال ج 2/ 317، تهذیب التهذیب ج 1/ 200).

(مصدر حدیث كساء به نقل از ازرق بن علی): شواهد التنزیل ج 2/ 71/ ح 738.

72- ابومحمد عبید بن سعید بن ابان بن سعید بن عاص بن سعید بن عاص بن امیه اموی كوفی متوفای حدود 200 هجری.

(توثیقات): یحیی بن معین و ابوحاتم و ابوزرعه و احمد بن حنبل و ابن وضاح و دار قطنی وی را توثیق نموده اند و ابن حبان نیز نام او را در كتاب ثقات خویش ذكر كرده است. (ثقات ابن حبان ج 7/ 157، تهذیب الكمال ج 19/ 209، تهذیب التهذیب ج 7/ 66).

(مصدر حدیث كساء به نقل از عبید بن سعید): معجم اوسط طبرانی ج 4/ 479/ ح 3811.


[1] ابن سعد در كتاب طبقات خويش مي گويد: «حجاج براي محمد بن قاسم نوشت كه سب و دشنام علي را به عطيه ي عوفي عرضه بدارد و اگر چنانچه وي از دشنام دادن به علي خودداري نمود 400 تازيانه به وي بزند و ريش او را بتراشد. محمد بن قاسم ثقفي نيز به امر حجاج عمل كرد و پس از آنكه عطيه از دشنام دادن به علي خودداري نمود تمامي دستورات حجاج را درباره ي او اجرا كرد. (طبقات ابن سعد ج 6/ 304).

[2] با تحريفاتي كه از «قلعجي» - در كتبيك ه وي تحقيق نموده است- سراغ داريم هيچ بعيد نيست كه اين سقط و افتادگي تعمدي بوده باشد. از تحريفات مسلم قلعجي در كتاب «ثقات عجلي» اين است كه عجلي درباره ي عمر بن سعد بن ابي وقاص مي گويد: «هو تابعي ثقه و هو الذي قتل الحسين» (تهذيب التهذيب ج 7/ 451)، (يعني: عمر بن سعد تابعي و ثقه مي باشد و او كسي است كه حسين را كشته است). آقاي قلعجي عبارت «هو تابعي ثقه» را- شايد براي حفظ آبروي عجلي- از كتاب «ثقات عجلي» حذف فرموده اند، بخيال اينكه براي افرادي چون «عجلي» آبروداري كرده و بر توثيق جنايتكاراني چون «عمر بن سعد» سرپوش گذارد. (مراجعه بفرماييد به: ثقات عجلي: ص 357). در كتاب الجامع في الجرح و التعديل ج 2/ 258 به اين تحريف تعمدي قلعجي اشاره شده و مولفين آن مي گويند: «الظاهر انه حدث حذف متعمد من اصل ثقات العجلي».

[3] خارف نام بطني از همدان است كه در كوفه سكونت داشتند. (الانساب (تاليف سمعاني) ج 2/ 305).